در مبحث گذشته با سطوح اثر پذیر از ابزار و وسایل طراحی آشنا شدیم، در این مطلب با ابزارهای رایج و پر کاربرد اثرگذار به صورت خلاصه آشنا می شویم
با ما همراه باشید.
مداد
مداد به عنوان یکی از اساسی ترین وسایل اثرگذاری و ابزار ساده طراحی شناخته شده است. مدادهای اولیه از گرافیت بدون حفاظ و به صورت طبیعی تهیه می شد که علاوه بر وجود ناخالصی در آنها، به دلیل نداشتن پوشش استفاده از آن با اشکالات فراوان همراه بود. امروزه مداد سیاه به صورت عمده از جنس گرافیت مخلوط شده با گِل رس و قشری از موم که دور آن را چوب فرا گرفته است عرضه میشود.
مغز مدادها از نظر سختی و نرمی درجات مختلفی دارند که با علامتهای H و B و F مشخص می شود. هر چه رس موجود در مغز مداد بیشتر باشد درجه سختی مداد بیشتر است. بنابراین کنار علائم HیاB شمارههایی نوشته میشود که هر چه این شمارهها در مدادهای H بیشتر باشد مغز مداد سختتر و در نتیجه اثر این مدادها کمرنگتر میشود. در مدادهای B هر قدر این شماره ها بیشتر باشد مغز مداد نرم تر و اثر آن تیره تر است. مدادهایی که با علامت HB مشخص شده اند نه به سختی H و نه به نرمی مدادهای B هستند، بنابراین به راحتی با پاک کن پاک میشوند. مدادهای H معمولا برای کارهای ظریف و مداد های B برای کارهایی با خطوط ضخیم تر بکار می روند.مداد F مدادی است که درجه اش بین H و HB قرار میگیرد.
مدادهای گرافیتی براساس گرانروی و قوام درجه بندی می شوند: از ۹H که سخت ترین نوع و برای ترسیم خطوط نازک و کم رنگ به کار می رود گرفته تا ۶B که خیلی نرم است و برای ترسیم خطوط ضخیم و پررنگ استفاده می شود.
زغال
زغال قدیمی ترین ابزار طراحی است. انسانهای اولیه از چوب های سوخته برای طراحی بر روی دیواره غارها استفاده می کردند و هنوز با گذشت هزاران سال زغال کیفیت خود را حفظ کرده است.
زغال امکانات بیشتری در اختیار طراح قرار میدهد و به عنوان وسیلهای بسیار مناسب برای مشخص کردن درجات مختلفی از روشنایی و تاریکی به کار میرود و به همین خاطر برای تمرین های اولیه و یادگیری طراحی ابزار خوبی است. زغال طراحی معمولاً از سوخته مغز شاخه درختان مو، شمشاد و برخی درختان دیگر در قطرهای مختلف به دست می آید.
زغال همچنین فاقد هر گونه مواد چربی می باشد، لذا به راحتی می توان اثر آن را با پارچه دستمال کاغذی و یا پاک کن های اسفنجی مخصوص کاغذ در طرف و یا در هم محو کرد. نوع دیگری از زغال طراحی به وسیله پرس و متراکم کردن ذرات زغال تهیه می شود. این زغال ها در اشکال مختلف مکعب مستطیلی و یا استوانه ای هستند که میزان فشردگی این قطعات زغالی متفاوت بوده و در سه نوع نرم، متوسط و سخت عرضه می شود.
مداد اتود
مداد اتود به دلیل قابلیت تعویض مغز آن در طراحی کاربرد زیادی دارد. بدنه این مدادها معمولاً از جنس مواد پلاستیکی یا فلزی می باشد. تنوع مغز مداد ها از نظر نرمی و سختی مطابق با مغز مداد معمولی است.
متداول ترین نوع اتود نوع ظریفی است که ضخامت مغز آن ۰/۵ میلی متر است که به دلیل ظرافت نیاز به تراشیدن دارد و اثر منظمی از خود باقی میگذارد؛ به همین دلیل در امر تحریر، نقشه کشی و …مورد استفاده قرار می گیرد.
مداد کنته
شکل این مداد شبیه مداد های معمولی است ولی مغز آن معمولاً از جنس زغال نسبتاً چرب است. با این نوع مداد درجات مختلفی از سایه روشن را میتوان به وجود آورد.
مداد شمعی
این نوع مداد نوع ترکیبی است از مواد رنگی و مواد پارافینی که قدرت رنگ آمیزی فراوانی داشته و اثر رنگی بسیاری از خود برجای میگذارد. این مداد در برابر آب مقاوم است و به آسانی می توان با آن بر روی انواع کاغذ طراحی کرد. ذرات رنگین این مداد در اثر حرارت ذوب میشوند.
گچ
گچ وسیله ای است با کاربردی شبیه به زغال، گچ رنگی به لحاظ داشتن تنوع رنگ، امکانات بیشتری را در اختیارتان قرار می دهد. با این وسیله روی کاغذ های زبر در رنگ های مختلف می توان طراحی کرد.
پاستل نیز نوعی گچ رنگی، لطیف تر از گچ تحریر و با امکانات رنگ آمیزی بیشتر است. ثبات رنگ پاستل از گچ تحریر بیشتر می باشد.
گچ تحریر (معروف به گچ تخته سیاه) که کاربردهایی از جمله آموزش دارد امروزه استفاده از آن چندان مرسوم نیست. پاستل رنگی ثبات رنگی بیشتری نسبت به گچ تحریر دارد.
مداد رنگی
مداد رنگی نوعی مداد است که مغز آن حاوی رنگدانه های مختلف و دارای بدنه ای چوبی است. برخلاف مغز مداد که از گرافیت و خاک رس ساخته شده است مغز مداد رنگی ها از رنگدانه، موم و سایر مواد تشکیل شده که در انواع “پایه روغن” ، “مکانیکی” و “محلول در آب” ساخته می شود.
آنچه مداد رنگی ها را با یکدیگر متفاوت می سازد نه درجه سختی بلکه اغلب برند های آنهاست.
انواع مداد رنگی بسته به کاربرد آن ساخته میشود، مداد رنگی های با کیفیت بهتر دارای رنگدانه های مناسب، رنگ با دوام، رنگدانه های با غلظت بالا، مقاوم در برابر اشعه خورشید و شکست و… هستند.